Монгол Xэл

For the latest installment of the Meet Mongolia’s Scientists Series, allow me to introduce you to Renchin Tsolmon. Tsolmon is a space science and remote sensing professor at the National University of Mongolia. She currently teaches remote sensing, astronomy, and environmental science courses and supervises over twenty masters and doctoral students.

Prof. Tsolmon, advising a graduate student in the NUM-ITC-UNESCO Remote Sensing and Space Science Laboratory.

Although Tsolmon currently lives in Ulaanbaatar, she has travelled Mongolia and the world over in pursuit of her education. As a child, Tsolmon’s father was a journalist, which meant they moved all over the country. Despite the different locations, Tsolmon remembers the common sight of a pitch-black sky and a bright Milky Way.  For her bachelor’s degree, Tsolmon ventured to the Irkutsk State Pedagogical University in Russia to study applied mathematics. Upon graduation, she returned to Ulaanbaatar and the National University of Mongolia to earn her master’s degree in Remote Sensing and Geographical Information Systems. Tsolmon went on to do her doctoral research at Chiba University in Japan in environmental science and remote sensing. To round out her educational experience, Tsolmon spent approximately 10 months in the U.S. as a Humphrey-Fulbright fellow. She divided her time between NASA’s Goddard Space Flight Center and the Pennsylvania State University.

Now as a professor at the National University of Mongolia, Tsolmon has been a leader in bringing to light the importance and utility of remote sensing to Mongolia. In 2003, she helped create the NUM-ITC-UNESCO Remote Sensing and Space Science Laboratory. As she points out, remote sensing is an ideal technique for studying topics such as snow coverage, pastureland use, and forest fires in a country like Mongolia that is so vast and contains many difficult to access areas. This program was the first educational – masters and doctoral degree granting – program for remote sensing in all of Mongolia. The laboratory also gives GIS and general remote sensing trainings to outside organizations, such as NGOs and mining businesses.

In the past year, Tsolmon has helped create the first graduate degree program for astronomy in Mongolia at the National University. In order to spread the wonder and beauty of astronomy to areas outside Mongolia’s main urban center, Tsolmon has helped host star parties for the public all around Mongolia (Interested in checking out the next one? Check out this site. In June, she’ll be going to Dalanzadgad, Umnugovi aimag and Khovd aimag).

When I asked Tsolmon where she saw herself in the next ten years, she said she sees herself here in Ulaanbaatar, continuing to strengthen Mongolian science education. She wants to see Mongolian science, and particularly, astronomy flourish.


Монгол Xэл:

Монголын эрдэмтэдтэй танилцана уу цувралынхаа энэ дугаарт Ренчингийн Цолмонг та бүхэнд танилцуулъя. Цолмон бол Монгол Улсын Их Сургуулийн сансар судлал болон зайнаас тандан судлалын профессор  юм.Одоогоор зайнаас тандан судлал, астрономи болон хүрээлэн буй орчны шинжлэх ухааны хичээлүүдийг заадаг бөгөөд ойролцоогоор 20 гаруй магистрант болон докторантуудад зөвлөх хийдэг байна.

Figure Above: Пр. Цолмон, МУИС-МТТ-Юнеско зайнаас тандан судлал ба сансар судлалын лабораторид төгсөх ангийн оюутанд зөвлөгөө өгч байна.

Цолмон Улаанбаатарт амьдардаг боловч тэрээр өөрийн боловсролын мэдлэгээ дээшлүүлэхийн тулд Монгол орон даяар  болон дэлхий даяар аяласан. Түүний аав сэтгүүлч байсан болохоор хүүхэд байхаас нь л улс орон даяар нүүдэг байсан байна.Өөр өөр газруудын байршлаас үл хамааран тэдэнд нийтлэг зүйл байдаг байсан нь хав хар тэнгэр ,гэрэлтэн сүүмийх сүүн зам байсныг тэрээр тодхон санадаг ажээ.  Тэрээр Оросын Иркутск Боловсролын Их Сургуулд математикийн чигэлэээр баклаврт сурахаар зоригложээ. Төгсөснийхөө дараагаар Улаанбаатартаа эргэн ирж Монгол Улсын Их Сургуульд Зайнаас тандан судлал Газарзүй Мэдээллийн  Системын чиглэлээр магистрантурт суралцжээ. Мөн уг чиглэлээрээ Японы Чибагийн Их Сургуульд доктороо хамгаалахаар явсан байна. Боловсролын төлөөх аялалынхаа сүүл хэсэгт тэрээр 10 сарыг Америкт Хампрей-Фүлбрайтын гишүүнээр өнгөрөөсөн байна. Тэнд байх хугацаандаа НАСА-н Годдард сансрын нислэгийн төвд болон Пенсидванийн Их сургуульд байжээ.

Одоо Монгол Улсын Их Сургуулийн профессрын хувьд Цолмон Монгол улсад зайнаас тандан судлалын шинэ өнгө гэрэл гэгээг авчрах үйлсийн лидер болж ажиллаж байна. 2003 онд Зайнаас тандан судлал болон сансар судлалын NUM-ITC-UNESCO хэмээх лабораторийг байгуулахад туслаж ажилласан. Өргөн уудам газар нутагтай, газар болгонд нь очиход түвэгтэй байдаг Монгол шиг улс орны хувьд цасан бүрхүүл, бэлчээр ашиглалт, болон ойн түймэр зэргийн судлах хамгийн тохиромжтой арга бол зайнаас тандан судлал юм. Уг програм нь Монголд хийгдсэн анхны магистрантур болон докторантуруудад чиглэсэн боловсролын програм билээ. Түүнчлэн уг лаборатори нь гадны уул уурхайн бизнес эрхлэгчид, NGO гэх байгууллагуудад ГМС болон ерөнхий зайнаас тандан судлалын талаарх сургалт явуулдаг байна.

Өнгөрсөн жил Цолмон МУИС-д анх удаа астрономийн чиглэлээр зэрэг олгох сургалтын програм гаргахад тусалсан. Монголын хотжилт ихтэй бүс нутгийн гаднах хөдөөгийн астрономийн үзэгслэнтэй бөгөөд гайхалтай байдлыг дэлгэн харуулахын тулд  олон нийтэд зориулан оддын баярыг зохион байгуулах ажилд мөн тэрээр тусалж байгаа юм. /дараагийн баярыг сонирхож  байвал энэ сайтаар зочлоорой. 7 сард Цолмон Даланзадгад, Өмнөговь, Ховд аймаг руу явах болно.

Пр.Цолмонгоос би дараагийн 10 жилд өөрийгөө хаана байгаагаар төсөөлж байна вэ? гэхэд тэрээр Улаанбаатар хотдоо үлдэж Монголын шинжлэх ухааныг хөгжүүлэхэд өөрийн хувь нэмрээ оруулах болно хэмээн хариулсан. Тэрээр Монголын шинжлэх ухааны ололт шинэчлэлтийг тэр дундаа Астрономийн хөгжил дэвшлийг харах хүсэлтэй байдаг юм.

5 comments on “MMSS Post #2: Astronomy & Remote Sensing Scientist Prof. Tsolmon | МЭТЦ Дугаар #2: Одон орон ба зайнаас тандан судлалын эрдэмтэн Профессор Цолмон

Comments are closed.